30, జులై 2009, గురువారం

గాయపడ్డ గుండెకేక

బతకాలి కదా!

కరువు కుండకు పడ్డ చిల్లికి

ఒక్క ముద్దైనా అడ్డుపెట్టాలి కదా

బతకడం చావుగా మారినప్పుడు

ఈ యజ్ఞోపవీతం, రెండో జన్మా

శిశిరాన్ని మూటగట్టే శాపాలే మరి


తెల్లారగట్ల గుడిమైకులో

గొంతు చిరిగిన మేల్కొల్పులమైనా

మా బతుకుకు సుప్రభాతముండదు

సాయం సంధ్యల్లో దీపాలమై వెలిగినా

ఏ దేవుళ్ళకూ మాపై దయచూపే తీరికుండదు

మా విజ్ఞపన పత్రాలు అందుకోగానే

నాయకుల కళ్ళు చూపుల్ని కోల్పోతాయి

మా బాధోపనిషత్తు వినాలంటే చాలు

చట్టం చెవిలో కర్ణభేరి మాయమౌతుంది



ఇన్నాళ్ళూ

మా నెత్తిన శఠకోపురం పెట్టి

దేవాలయ మాన్యాలను ధర్మకర్తలు భోంచేస్తుంటే

పెచ్చులూడిన ధ్వజస్థంభాల మౌనమయ్యాం

మా ఫాలభాగంపై పంగనామం పెట్టి

కానుకలు కాజేస్తున్న కార్యనిర్వాహకుల ముందు

నిర్లిప్తాన్ని ప్రదర్శించే ఉత్సవ విగ్రహాలమయ్యాం

అమ్మవారి నగలు అదృశ్యమైన రాత్రి

మీ అనుమానం చండ్రకోలై మా వీపుల్ని చీరితే

అవమానం శూలానికి గుచ్చబడ్డ మాడవ్య మునులమయ్యాం

రంగనాయకస్వామి రక్షకుడైన నేలపై

మా ఆడోళ్ళమానం మంట గలసినప్పుడు

ఊరు ఖాళీ చేసిన కన్నీటి నిర్వాసితులమయ్యాం



ఇవాళ

మేం అవమానాలకు చిరునామగాళ్ళం

ఆర్థికంగా చితికి ఆకలితో అణిగిపోతున్న వాళ్ళం

వృత్తికీ, ఉద్యోగాలకీ రెంటికీ చెడ్డ రేవళ్ళం

దర్శనమౌతున్నా నిదర్శనం ముఖ్యమనుకుంటే

కులాలవారీగా ఆకలి పోటీలు పెట్టి

గెలిచిన వాళ్ళకే రిజర్వేషన్ బహుమతి ప్రకటించండి


అయ్యా! నాయకుల్లారా!

మేమిప్పుడు అగ్రహారాలను అడగటం లేదు

దేవాలయ మాన్యాలను మళ్ళీ తెచ్చిమ్మనటం లేదు

కంకణాలడగటం లేదు. గండపెండేరాలడగటం లేదు

మా వెనుకబాటుతనం ముఖమ్మీద కూడా

ఒక్క రిజర్వేషన్ ముద్ర కొట్టించమంటున్నాం


అందాక

మేం అభిషేకాలమై స్రవించిపోతాం

కర్పూరహారతులమై మండిపోతాం

పొట్ట నింపని పౌరోహిత్యాలమై కాలిపోతాం, కాని

మేం గుండెమండిన పరుశురాములం కాకముందే

మా బిడ్డల చీకటి భవిష్యత్తులోనైనా

ఒక్క వెలుగు శాసనం లిఖించిపోండి!?


(ప్రకృతి సాహితి, సెప్టెంబరు 2001)

Read more...

27, జులై 2009, సోమవారం

ఒక దుఃఖావరణ గురించి

ఎవరి దుఃఖమైనా సరే

దుఃఖమన్నాక హృదయం కన్నీరుగానే కరుగుతుంది

దుఃఖానికి తడిలేకుండ చెయ్యడం

ఏ మంత్రశక్తికీ సాధ్యపడని అసాధ్యమేనేమో!



ఏ దుఃఖం వెనుక ఏ గాయముందో

గాయానికి ముందు ఏ దుఃఖం సిద్ధపడి వుందో!

భౌతికంగా గాయపడటమే దుఃఖమైతే

అది అప్రయత్నం కవచ్చు, అనివార్యమూ కావచ్చు

తల్లడిల్లే మానసిక గాయానికి మాత్రం

పుండులా సలిపే జ్ఞాపకమే హేతువు

జ్ఞాపకం గాయమౌతుంది

గాయాల జ్ఞాపకం దుఃఖమౌతుంది

కన్రెప్పల కట్టల మధ్య సుడులు తిరుగుతూ

నదిలా ఎగసిపడే దుఃఖం

రహస్యంగా మనసు దరిని కోసేస్తుంది

కోసెయ్యడం కొసకు చేరగానే

అదాటున బతుకుదారం తెంచుకొని

ఆత్మను గాలిపటంలా ఎగరేసుకొంటూ

దుఃఖంతోనే పైకెళ్ళిపోతాం మనం

శూన్యమూ ఒక దుఃఖావరణమే

ఎన్ని దుఃఖాలు కలిస్తే ఈ శూన్యం ఏర్పడిందో!



వాడెవడో

ఆకర్షణ శక్తి భూమికే వుందన్నాడు కానీ

ఆకాశానికీ అయస్కాంత శక్తి వుంది

లేకుంటే, యిన్ని ప్రాణాల్ని ఎట్లా లాగేసుకుంటుందీ!

Read more...

23, జులై 2009, గురువారం

అవశేషాలన్నీ మ్యూజియం చేరవు

శరీరంలోంచి ఒక్కక బొట్టు రాలి

గది నిండిపోతుంది

తలుపు తెరచి ఎవరూ లోనికి రారు

గది బయట గాలి గడ్డకడుతుంది

తీరంతో కరచాలనం చేయకముందే

నీటి మధ్యలో నావ మునుగుతుంది

తెరచాపలు ఆదుకోవు

చుక్కాని చూపులేని గుడ్డిదవుతుంది

చుక్కలు చుక్కలుగా జారుతూ

ఆకాశం జాలిగా ఏడుస్తుంది

వెలుగుతున్న విషాదం మధ్య

గాయాలు నడుస్తూనే వుంటాయి

నిశబ్దాన్ని వెంటపెట్టుకొని

దిగంబరంగా వెనకాలే నడిచొస్తుంటాయి

గాయానికి ప్రవహించడం తెలుసు

గడ్డకట్టిన దేహంపై ఘనీభవించడమూ తెలుసు

గాయానికి పరిమితి లేదు

ఒక్కోసారి మనసు మీద మానని పుండవుతుంది

ఆలోచనలేవీ బరువు దించవు

శరీరాన్ని మడత పెట్టి

గాయాన్ని గాయపరచటమే పరిష్కారం

నిజానికి ఏ పరిష్కారమూ ముగింపు కాదు

ముగిసిందల్లా పరిష్కారమూ కాదు

అట్నుంచి ఇటు - ఇట్నుంచి అటు

కాలమొక్కటే వంతెన

ఈ వంతెన అంచుల పైన

ఎన్ని ఆత్మలు అదృశ్యమయ్యాయో

ఎన్ని అడుగులు పాదముద్రల్ని చెరుపుకున్నాయో

చరిత్ర పూడికను తీయలేదు

చీకటి దస్తావేజు మీది

అవశేషాలన్నీ మ్యూజియం చేరవు

నడిచే అడుగుల వెనుక

ఒక నీడ వెంటాడుతూనే వుంటుంది


జీవితం ఒక లాంతరు

తన కింద దాగిన రహస్యాన్ని

ఎన్నడూ ప్రమాదంగా పసిగట్టలేదు


ఆదివారం విజేత
01.04.2001

Read more...

20, జులై 2009, సోమవారం

గాయాల జ్ఞాపకం

మనసు పొరల్లోంచి

జ్ఞాపకాలన్నీ

దట్టంగా మొలుచుకొస్తాయి


జ్ఞాపకాల్నీ

తిరగేసినప్పుడు

గాయాలు బయటపడతాయి


గాయాలతో మాట్లాడినప్పుడల్లా

అనుభవాలు గుర్తుకొస్తాయి


***


గుర్తు అంటేనే... జ్ఞాపకం

జ్ఞాపకం అంటేనే గాయం

ఇప్పుడు

జ్ఞాపకాలు నన్ను చదువుకుంటూ

నేను గాయాల్ని తడుముకుంటూ

Read more...

16, జులై 2009, గురువారం

నేనూ దళితుణ్ణే...!

చావని అహంకారంతో

తెల్లపంచా శిల్కులాల్చీ తొడుకున్నానే కాని

నిజానికి నాదీ ఆకలి అగ్నికీలల్లో దహించుకుపోతూ

మృత్యుకోరలకి చిక్కిన ఖాళీకడుపే...!

అగ్రకులం నాదన్నది, కడుపు నిండిన వాణ్నన్నది

ఆ మునుపు కాలం నాటి మాట

నిజమే!

గంటకొక యజ్ఞం జరిగిన రోజుల్లో

నిన్ను పంచముడని పరిహసించి, పంచలోకి రానివ్వనిదీ,

నిన్ను ఊరికి, వాడకి, పల్లెకి కాకుండా

యేటిలోకి తొక్కేసిందీ

అంతా నిజమే !



***


అరుంధతి

నా ఇంటి కోడలైన రోజే వరసలు కలుపుకన్నవాళ్ళం

నీ కుల కవి పాదానికి

మా తాత గండపెండేరం తొడిగినరోజునే

బంధుత్వాన్ని పెంచుకున్నవాళ్ళం

నీతో కల్సి నడవాలని నే తొందర పడ్తుంటే

నా మీద ఇంకా ఆరని ద్వేషమెందుకు...?

నిష్టూర మనిపించినా నిజం చెప్పక తప్పట్లేదు

గాయత్రి సాక్షిగా నాదీ చినిగిన బతుకే

కడుపు నిండని వాడెవడైనా దళితుడే...!



***



గుండె పట్టని బాధ నాకూ ఉంది!

కడుపు నిండని శ్రాద్దాలు పెట్టుకుంటూ

మంత్రాన్ని నమ్ముకున్న వారసత్వం నాది.

స్టేషన్‌లో రైలాగ్గానే

"అపరకర్మలు చేయిస్తారా బాబుగారూ" అంటూ

ప్రయాణికుల్ని చుట్టుకుని

ఎన్ని అవహేళనల్ని బాధతో భరించానో

నా జీవితాన్ని కాటేసిన తెల్లతాచుకు తెలుసు...

చిరిగిన పంచె, మాసిన తువ్వాలు ఉతుక్కోడానికి

మారుపంచలేని

కులాగ్రపేదరికం నాది!

ఈ శ్రాద్దాల రేవులో

ఎన్ని ఉదయాలు కన్నీటిచుక్కలై ఇంకిపోయాయో...!



***



నేను చదువును నిర్లక్ష్యం చేసిన రోజు

"మాదిగోడిలా నువ్వూ చెప్పులు కుట్టుకు బ్రతకాల్సొస్తుంద"ని

నన్ను తిట్టడానికి

తాతయ్య నీ కులాన్ని అడ్డుపెట్టుకున్నప్పుడు

గుండె పగిలి ఎన్ని చెరువులై చెక్కిళ్ళమీదికి జరిందో..

నిన్ను బయట నిలబెట్టి

నువ్వు కుట్టిన తోలుచెప్పుల ముఖాన పసుపునీళ్ళు చల్లి

ఇంట్లోకి తీసుకెళ్ళినప్పుడే నాకర్థమైంది

పశువుకంటే మనిషే ఇంకా వెంకబడి ఉన్నాడని..!

బాల్యాన్ని వెంటేసుకుని బడికెళ్ళినరోజు

మనిద్దర్నీ వేరువేరు బెంచీలమీద ఎందుక్కూర్చోబెట్టారో

నన్ను ప్రేమగా ముద్దుపెట్టుకున్న మాష్టారు

నిన్నెందుకు చీదరించి దూరంగా పొమ్మన్నాడో -

ఇద్దరమూ పాఠము ఒప్పగించకున్నా

"గొడ్డుమాంసం తినేవాడివి నీకు చదువెందుకురా" అంటూ

నిన్ను మాత్రమే పలకతో కొట్టి

ఎందుకు తల బొప్పికట్టించాడో

నాకప్పుడర్ధంకాలేదు

నీ చేతికి అందే అదృష్టం పుస్తకానికి వుండుంటే

బహుశా నువ్వే నాకంటే బాగా చదివుకునుందేవాడివి.

నీతో కలిసి ఆడుకోవాలని ఆరాటపడ్డవాణ్ని

సగం కూలిన మీ గుడిసెలో కూర్చుని

నీ కంచంలో అంబలి పంచుకోవాల్నై ఉబలాటపడ్డవాణ్ని

వయసు పెరిగేకొద్దీ

నాకూ నీకు మధ్య పెరుగుతున్న ఎడబాటు తెల్సింది...!



***



నన్ను అస్పృశ్యుడ్ని చేసిన

ఈ శాస్త్ర గ్రంధాలూ, వేదపఠనాలూ

ఇవేవి అక్కర్లేదు నాకు

మనిషిగా బతకడానికి కాసింత మనిషితనం కావాలి

నిజనికి ఇప్పుడూ నేనూ -

నాలాంటి ప్రతి ఆకలి జీవీ దళితుడే...!

Read more...

13, జులై 2009, సోమవారం

ఒక ఒయాసిస్సు కోసం

నేను పుట్టింది మొదలు

ఈ దుఃఖం అజ్ఞాత శత్రువై వెంటాడుతూనే ఉంది!

ఆశల్ని మీటుకుంటూ

వెన్నెల వసంతాన్ని స్వప్నించి, స్వప్నించీ

నిరాశల ఊపిరి సెగల మధ్య

దగ్ధానుభూతికి లోనౌతాను !


***



అమ్మ ఒడిలో

వెండిగిన్నె పాలబువ్వ గోరుముద్దలకు, ప్రేమ ముద్దులకూ,

నాన్న వీపు నెక్కి

'చెల్ చెల్ గుర్రం - చెలాకి గుర్రం' ఆటల సరదాలకూ

కుప్పతొట్టి సాక్షిగా పెట్టి పుట్టని జీవితం నాది..!

మీ లాగా

నా బాల్యం బంగారు మొలతాడు కాదు

ముఫ్పై వసంతాలు విరబూసినా

మూడుముళ్ళకు నోచుకోని అక్కబోసి మెడను

ఉరితాడు కౌగలించుకున్న కన్నీటి దృశ్యం నా బాల్యం...!

మీరనుకున్నట్టి నా యౌవ్వనం

ఇందిరాపార్కు గుబురు పొదలమధ్య

వెచ్చని కౌగిళ్ళపరువపు గుబాళింపు కాదు

పగబట్టిన ఎన్‌కౌంటర్ నీడలో

గురి తప్పని తూటాకు బలైన తమ్ముడి శవాన్ని

కాటికి చేర్చేందుకు దారిచూపిన నిప్పుకుండ నా యవ్వనం



***



రెప్ప విప్పింది మొదలు

కంటి గూట్లోంచి ఎన్ని కన్నీటి పిట్టల్ని జారవిడిచానో


చిట్లిన జ్ఞాపకాల గాజు ముక్కలకు తెలుసు..!

ఈ ఎండిన గుండెను

ఏ మేఘ శకలమూ చినుకు వేళ్ళతో స్పృశించదు...

ఎడారి అనుభవాల మధ్య

ప్రశ్నార్థకమైన శేష జీవితాన్ని భుజాలకెత్తుకుని

ఇసుక గుండెలోని తడిని పరితపిస్తూ

నా దేహాన్నంతా చూపుగా మార్చుకున్నాను!

కాలిపోతున్న రాత్రింబవళ్ళ మధ్య

శూన్యాన్ని శోదిస్తున్న ఓ ఖర్జూర వృక్షమా ! ఇక్కడెక్కడా

పక్షుల జాడ కంపించదేం...!!

Read more...

9, జులై 2009, గురువారం

మౌనప్రవాహం

రంపం పొట్టులా

క్షణాలు రాలిపోయే వేళ...

నేను

నిశ్శబ్దంగా విస్తరించుకుంటాను

జ్ఞాపకాలు కెరటాలై

ఒడ్డును ఢీకొన్నప్పుడల్లా

హృదయం చెదిరిపోతూనే ఉంటుంది

రెప్పల మధ్య

ఆశల్ని దాచాలనే ప్రయత్నం

ఎప్పుడూ

నీటి మీద గీసిన గీతే!

అవునూ...?

ఆకురాలిన చెట్టును అసహ్యించుకుంటూ

పక్షులు వలస వెళ్ళిపోతున్నాయేంటి?

ఎండిపోతున్న చెరువుకు భయపడి

చేపలు బిత్తరపోతున్నాయేంటి ?

వసంతమూ -

వర్షమూ -

ఎటు తప్పిపోయాయి !

ఇక్కడ స్వప్నలన్నీ

ఏ మౌన ప్రవాహంలో పడి

కొట్టుకుపోయాయి...?!

Read more...

6, జులై 2009, సోమవారం

మనసుకందని సంభాషణ

ఎన్నాళ్ళనుంచో

ఎదురైనప్పుడల్లా సంభాషించుకొంటూనే వున్నాం

మాటలు మాటలుగా విరిగిపోతూనే వున్నాం

తడిలేని మాటలు కదా

మాటలన్నీ ఎండుటాకుల్లా రాలిపోతాయి

హృదయాన్ని తాకకుండానే పారిపోతాయి

ఎంత మాట్లాడినా ఏం ప్రయోజనం?

భావనికి తగ్గట్టు మాటలు కలవడం లేదు

పదాలు ముక్కలు ముక్కలుగ చెదిరి

క్వారీ ధ్వనుల సంకేతాలౌతున్నాయి

మనసుకందని సంభాషణంతా

వొఠ్ఠి మాటల గారడీలా వుంది

మానవత్వము, మంచితనమూ మినహా

మిగిలినవన్నీ మాటలై దొర్లుతున్నాయి

ఈ అర్థరహిత శబ్దాలకు అనువాదకులుంటే బాగుండు

చుట్టుముట్టిన పెడార్థాల మధ్య

ప్రతిరోజూ ఆత్మహత్యకు గురౌతున్నాను



ఇక

మాటలకు తెరదించడమే సమంజసం

సంభాషణ సంశయాన్ని మిగిలిస్తూ

సవాలక్ష సందేహాలకు కారణమౌతున్నప్పుడు

మనం మాట్లాడుకోకుండా వుండటమే మంచిది

రేపటి బోసి నవ్వుల లేత పెదాలపై

పరిశుద్ధ పదాలు పుష్పించడానికి

ఒక దీర్ఘకాల నిశ్శబ్దం పాటించడం మంచిది



నిశ్శబ్దం స్తబ్దత కాదు

శబ్ద జాగారానికి సరికొత్త కొనసాగింపు

శిశిరంలో మాటలు రాల్చుకున్న చెట్టు

లేద పదాల చిరుగు తొడిగేది

మౌనం తర్వాతే కదా!


(ఆదివారం ప్రజాశక్తి, 08.04.2001)

Read more...

2, జులై 2009, గురువారం

ప్రియమైన తమ్ముడికి

నిజమే !

బాధ నాదైనప్పుడు

అది నిజమో కాదో నీకెలా అర్థమౌతుంది !

ఆకలి అగ్నికీలల్లో దహించుకు పోతున్నా

అహంకారాన్ని వదులుకోలేని సంస్కృతి మీదే కదా

నేనూ ధ్వజమెత్తింది !

తర తరాల చరిత్ర పరిణామ క్రమంలో

ఉద్యమమెప్పుడూ నాగరాజు కోరల్లో నీరు కారలేదు !



***



మారుతున్న కాలంతోపాటు

కొత్తనడకనీ నేర్చుకోవాలి తమ్ముడూ !

నీ నడకని విరుస్తున్న వాళ్ళ

నడ్డి విరగ్గొడదామనే నేనంటున్నది...

కుల మంటల్లో వూళ్ళని మసిచేసి

కాలువల్లో శవాల చిరునామాల్ని తొక్కేసిన

కండకావరం ముఖమ్మీద

ఎవరైనాసరే, కాండ్రించి ఉమ్మాల్సిందే !

ముద్దుకృష్ణ మతాహంకార సంకలనంలో లేనంత మాత్రాన

మహాకవి వైతాళికుడు కాకుండా పోతాడా ?

నీకు నాకూ మధ్య ద్వేషమే లేదిక !

కరిగి కన్నీరైన గుండెల్ని పరామర్శించి

మన మధ్య పెరిగిన శతాబ్దాల అగాధాల్ని పూడ్చుదాం

మనిషిగా బ్రతకడానికి

ఇద్దరం కలిపే నడుద్దాం రారా! తమ్ముడా!

గుండెల్నిండా ప్రేమ నింపుకుని

ఇప్పుడు బయలుదేరింది నీ ఇంటికే!

నీతో కలిసి ఉద్యమించడానికి

గొడ్డుమాంసంతో అన్నమే పెట్టక్కర్లేదు

నాకీ గోంగూర పచ్చడే చాలు

అల్లుకున్న అభిమానంతో

గ్లాసుడు మంచినీళ్ళిస్తే చాలు

అయినా

ఇప్పుడు ఏ తిండి తినాలనేది ప్రశ్న కాదు

ఏ తిండి లేని వాడే ప్రశ్న...



(పగడాల నాగేందర్‌కి)

Read more...

  © Blogger templates The Professional Template by Ourblogtemplates.com 2008

Back to TOP